روش های تدریس فعال

تدريسي كه در آن بر فعاليت شاگرد تاكيد گردد تدريس فعال ناميده مي شود . روش فعال روشي است كه در آن دانش آموزان در جريان ياددهي – يادگيري نقش فعالي بر عهده دارند . به بحث مي پردازند ، مسايل را حل و تمرين مي كنند و با استفاده از راهنمايي هاي معلم به كسب تجربه مي پردازند و به عبارتي تعاملي دو طرفه بين معلم و شاگرد وجود دارد . در روش هاي فعال معلم نقش راهنما و هدايت كننده را ايفا مي نمايد . در حالي كه در روش هاي غير فعال وظيفه اساسي بر دوش و عهده معلم مي باشد . . .

شاگرد در جريان يادگيري نقش موثري خواهد داشت و در واقع مطالب مورد بحث را ياد خواهد گرفت . چرا كه شاگرد خود تجربه مي كند و در نتيجه تجربه در كار ، تمايلات و اعمال او منجر به تغيير مي گردد . روح روش هاي فعال تدريس با اين نوع فعاليت از ناحيه شاگرد سازگار مي باشد .

در روش هاي فعال مهارت هاي ذهني سطح بالا نظير فهم ، كاربرد ، تجزيه و تحليل ، تركيب و قضاوت و ارزشيابي تقويت مي گردد . در اين روش ها معمولاً روابط گروهي تقويت مي گردد .

دانش آموزان در گروههاي گوناگون فعاليت مي نمايند و از طريق بحث و گفتگو و تصميم گيري در خصوص مباحث با الگوهاي رفتاري مناسب و مطلوب آشنا مي گردند . علاوه بر مواردي كه ذكر گرديد معلم در اين روش نقش تشنه كننده دارد نه نقش سيراب كننده . او ذهن را از تعادل و سكون و ارضاي موجود خارج مي كند تا خود فرد از طريق قانون طبيعي و اصل تعادل جويي به تعادل دست يابد . علاوه بر مواردي كه ذكر گرديد .

ويژگي هاي زير را نيز مي توان به روش هاي فعال نسبت داد در روش هاي تدريس فعال :

-          قدرت بيان و استدلال شاگردان رشد مي نمايد .

-          آموزش براي شاگرد دلچسب و لذت بخش مي باشد .

-          دانش آموزان در حل مسائل توانايي بيشتري پيدا مي كنند .

-          دانش آموزان از خود خلاقيت بيشتري نشان مي دهند .

-          مسئوليت پذيري شاگردان بيش تر مي گردد .

-          رشد شخصيت شاگردان از ابعاد متعدد مد نظر مي باشد .

-          دانش آموزان با يكديگر همكاري و تعاون دارند .

-          ارتباط بين معلم و شاگرد وشاگرد با شاگرد برقرار است .

انتقال دانش صرف مد نظر نيست .

-          سعي مي گردد علاوه بر حواس از قدرت عقل نيز بهره گرفته شود .  

-          نحوه انجام كار و فعاليت براي شاگردان از ناحيه معلمان معين شده است .

-          معلم به    پيشرفت درسي شاگردان علاقه نشان مي دهد .

-          به موضوعي كه بايد ياد گرفته شود اهميت داده مي شود .

برخي از تفاوت هاي روش هاي فعال با روش هاي غير فعال

روش فعال

1 -   يادگيري عبارت است ازتغييرات تجربه بر اثر رفتار ياد گيرنده

2 -  يادگيري تابع تحول ذهني كودك است .

3 -  تحول رواني توضيح دهنده يادگيري است .

4 -  يادگيري واقعي يعني فرآيند تغيير دادن ادراكات

5 -  يادگيري فعاليتي است كه از فراگيرنده سر مي زند و دائماً در حال تغيير است .

6 -  يادگيرنده منبع اصلي تحول خويش است .

7 -  هدايت فرآيند يادگيري مهم است .

8 -  محيط يادگيري مهم است .

9 -  معلم تكاليف يادگيري را به تبع تكاليف تحول كودك برمي گزيند .

10 -  يادگيري بر پايه اكتشاف است .